Gimnazjum w Żarnowie tak, jak wszystkie szkoły tego typu w Polsce - istnieje od 1999 roku. Pierwszym dyrektorem i twórcą wizji gimnazjum w obecnym kształcie został mgr Krzysztof Nawrocki - nauczyciel geografii. W miarę przybywania kolejnych roczników uczniów funkcję wicedyrektora objęła nauczycielka historii mgr Katarzyna Jakubczyk. Po utworzeniu szkoły - niemal natychmiast podjęto ideę budowy nowego obiektu. Budowa trwała jednak wiele lat. Dzięki funduszom unijnym 27 października 2003 roku oddano oficjalnie do użytku halę sportową, która wreszcie zapewniła godziwe warunki sportowego rozwoju gimnazjalistów, jak również zmniejszyła obciążenie ponad miarę wykorzystywanej sali gimnastycznej szkoły podstawowej. Od tego roku szkolnego funkcję dyrektora objął nauczyciel wychowania fizycznego mgr Wiesław Rataj, a funkcję wicedyrektora polonistka mgr Joanna Grodzicka.
Żal, iż kolejne roczniki gimnazjalistów łudziły się, iż dane im będzie uczyć się w nowej placówce. Rzeczywistość była jednak inna. Na początku budowy nikt nawet nie podejrzewał, iż na dokończenie inwestycji przyjdzie czekać tak długo. W tym czasie gościnny dla nas budynek Szkoły Podstawowej im. Juliana Bartoszewicza w Żarnowie pękał w szwach, musiało się w nim w tym czasie kształcić na dwie zmiany 800-900 osób. Sale lekcyjne dla gimnazjalistów znalazły się na najwyższej kondygnacji, ale po dołączeniu trzeciego rocznika gimnazjalistów najmniej liczne klasy musiały zająć małe sale pośród uczniów podstawówki. Niezbędne do funkcjonowania pomieszczenia dyrekcji i sekretariat znalazły się w zaadaptowanym mieszkaniu zakładowym byłego już dyrektora SP Waldemara Pasuli. Salkę komputerową, której wyposażenie dzięki projektowi MEN pojawiło się już od początku drugiego roku działalności gimnazjum umieszczono w niewykorzystywanym gabinecie lekarskim na najwyższej kondygnacji.
To były lata trudnej koegzystencji dwóch szkół w jednym budynku. Mikroskopijny pokój nauczycielski jeden dla obu szkół, sala gimnastyczna wykorzystywana wspólnie zarówno do zajęć WF-u jak i uroczystości szkolnych i egzaminów, zajęcia wychowania fizycznego na korytarzach, połączone dyżury nauczycielskie szczególnie przed szkołą i przy dowozach wywoływały nieuniknione tarcia i konflikty na wielu płaszczyznach. W tym czasie nastąpiła też kolejna zmiana dyrekcji i od października 2007 roku funkcję tę ponownie sprawował Krzysztof Nawrocki. Wicedyrektorem została nauczycielka chemii i informatyki mgr Izabela Wesołowska. Nie jest przesadą stwierdzenie, iż w latach 2008-2009 dokonał się rewolucyjny zwrot w dziejach żarnowskiej oświaty, gdy wreszcie został oddany do użytku nowoczesny szkolny gmach. Najpierw 15 września 2008 r. oficjalnie oddano do użytku parter budynku. Były to 4 pełnowymiarowe sale lekcyjne oraz świetlica, którą w tamtym czasie adaptowano na piątą salę lekcyjną dla klasy integracyjnej. Pozwoliło to rozładować tłok w gościnnym budynku Szkoły Podstawowej i zlikwidować zmianowość nauczania. Do nowego budynku przemieściły się jedynie cztery klasy trzecie oraz integracyjna klasa Ib a także biblioteka, którą umieszczono w obecnym gabinecie wicedyrektora.
Pozostałe klasy, pracownia komputerowa, pomieszczenia dyrekcji i sekretariatu musiały zaczekać w dawnym budynku.
Finansowy wysiłek Urzędu Gminy wyczerpał jej możliwości i wyposażenie nowych sal zostało uzyskane dzięki uprzejmości szkół regionu opoczyńskiego i Starostwa Powiatowego w Opocznie. Były to wypożyczone, używane meble szkolne jednak umożliwiły funkcjonowanie przez pierwsze półrocze roku szkolnego 2008/2009. Niemniej równolegle z lekcjami na parterze trwały prace wykończeniowe na 1 piętrze, które zakończyły się w trakcie ferii miedzysemestralnych. W grudniu 2008 dzięki staraniom dyrektora uzyskano znaczące finansowe wsparcie z Ministerstwa Edukacji dzięki czemu już w styczniu 2009 pojawiły się nowe meble szkolne dla obu kondygnacji oraz wyposażenie sekretariatu i co najważniejsze sprzęt komputerowy dla nowej pracowni komputerowej i nie tylko. W okresie ferii wysiłkiem dawnych uczniów zatrudnionych jako stażystów - Jarka Smaka i ś.p. Jarka Podwysockiego oraz nauczyciela fizyki i informatyki Bogusława Godziątkowskiego została uruchomiona lokalna sieć komputerowa Gimnazjum wraz z nową pracownią komputerową.
Od nowego półrocza wszystkie klasy gimnazjalne znalazły się w nowym budynku a oficjalne otwarcie drugiej kondygnacji nastąpiło 9 lutego 2009 r. Jako ostatnia przeniosła się dyrekcja i sekretariat co nastąpiło w marcu 2009 r. Obecnie na parterze znajdują się pracownie przedmiotów matematyczno - przyrodniczych, świetlica oraz pomieszczenia administracyjne. Na 1 piętrze ulokowano pracownie przedmiotów humanistycznych, bibliotekę, pracownię komputerową i pokój nauczycielski.
Na początku 2010 roku udostępniono młodzieży najniższą kondygnację szkoły. Stopniowo znalazły na niej swe miejsce szatnie osobne dla każdej klasy, siłownia, radiowęzeł, sklepik. Pod koniec semestru do szkolnej sieci komputerowej dołączyła kafejka internetowa wyposażona dzięki darowiźnie ZPC Opoczno w używane komputery.
Na zewnątrz ukończono nowy funkcjonalny parking zapewniający bezpieczne dowozy uczniów. Szkoła została wyposażona w nowe meble, zakupione ze środków zewnętrznych, nie pochodzących z budżetu gminy. Znaczący wkład w wyposażenie mają sponsorzy, przekazujący różnorodny sprzęt, także z zagranicy. Każda szkolna klasa została w jednolity sposób umeblowana. Szkoła posiada nowoczesną pracownię informatyczną z dostępem do Internetu oraz urządzenia multimedialne najnowszej generacji. W szkole funkcjonuje lokalne radio, znajduje się tu radiowęzeł, a w każdej z klas oraz na korytarzach zainstalowane są głośniki. W ostatnim czasie ziściły się marzenia młodzieży, związane z dostępem do nowoczesnych technik informacyjnych i najnowszej technologii edukacyjnej. W każdej klasie zainstalowano tablice interaktywne z rzutnikami multimedialnymi, co jest zapewne ewenementem w środowiskach małomiasteczkowych i wiejskich naszego regionu. Wspólnie młodzież uczy się pracować na tym nowym sprzęcie. Ponadto szkoła posiada nowoczesny sprzęt audio-wideo, w tym wielkoformatowe telewizory LCD oraz odtwarzacze Blu-ray. Prawie stumetrowa świetlica jest ulubionym miejscem spędzania wolnego czasu dla wszystkich.
W szkole cały czas trwają prace, montowane są np. elementy wyposażenia i wystroju wnętrz. Wszyscy nauczyciele oraz pracownicy szkoły są w to bardzo mocno zaangażowani. Wystrój szkoły budzi podziw. Niestety, pozostało jeszcze bardzo wiele kosztownych robót do wykonania. Dotyczą one przede wszystkim zagospodarowania terenu wokół szkoły i budowy kompleksu boisk sportowych. Społeczność szkolna - wszyscy uczniowie, ich rodzice, Grono Pedagogiczne, pracownicy administracji i obsługi oraz dyrekcja szkoły, wierzą gorąco, iż mimo kryzysu w kraju i braku środków finansowych w samorządach - uda się jednak doprowadzić do zakończenia oświatowych inwestycji. Wszyscy czekamy na obiecany przez włodarzy gminy kompleks boisk
i urządzeń sportowych "Orlik `2012". Na przestrzeni tych lat uczniowie gimnazjum dostarczali lokalnej społeczności wielu powodów do radości. Znane są spektakularne sukcesy uczennic i uczniów szkoły, zdobywających największe laury w ogólnopolskich konkursach krasomówczych i recytatorskich. Szkoła dwukrotnie mogła poszczycić się mandatami posłów na Sejm Dzieci i Młodzieży, mistrzami w konkursach krajoznawczych, ekologicznych i historycznych. Pasje sportowe młodzieży miejscowa profesjonalna kadra przekuwa na liczne sukcesy, z których szkoła jest bardzo dumna. Nasi absolwenci bez żadnych kompleksów podejmują kształcenie w najbardziej renomowanych szkołach ponadgimnazjalnych. Większość absolwentów szkoły podejmuje studia wyższe, co miejscową społeczność bardzo cieszy i świadczy o dużym intelektualnym potencjale miejscowej młodzieży. Czyż taka szkoła nie powinna mieć patrona?
Pragnieniem całej szkolnej społeczności było posiadanie własnego imienia. Rada Gminy w Żarnowie na wniosek dyrektora szkoły, jednogłośnie podjęła uchwałę o nadaniu podległej sobie placówce oświatowej imienia 25 pułku piechoty Armii Krajowej. Inicjatywa nadania szkole imienia ma wieloletnią tradycję. Jest związana z kultywowaniem pamięci o niezłomnych i niezwyciężonych żołnierzach Polski Podziemnej, nierozerwalnie związanych z naszą "małą Ojczyzną". W szkole realizowanych jest wiele programów z tzw. "edukacji regionalnej", dotyczących najnowszej historii Polski. W sposób szczególny dba się tutaj o wiedzę z dziejów Żarnowa i regionu. Od początku istnienia szkoły (1999 r.) kolejne roczniki poznawały bohaterskie dzieje formacji zbrojnych Polski Podziemnej, a zwłaszcza osławionego męstwem i chwałą 25 pułku piechoty Armii Krajowej Ziemi Piotrkowsko-Opoczyńskiej. Nauczyciele szkoły podejmowali trud organizacji uroczystości patriotycznych, upamiętniających martyrologię miejscowej ludności i walk partyzanckich. Gimnazjum w Żarnowie było współorganizatorem rekonstrukcji historycznej w 65 rocznicę bitwy pod Diablą Górą w dniu 22 sierpnia 2009 roku. Szkoła stale współpracuje z kombatantami AK, młodzież aktywnie zbiera informacje dotyczące przeszłości rodzinnej ziemi, m. in. uczestnicząc w cyklicznie organizowanych konkursach "Nasza mała Ojczyzna", "Cudze chwalicie - swego nie znacie...", "Ocalić od zapomnienia", "Żarnów - wczoraj i dziś", które są rozstrzygane podczas uroczystości zakończenia roku szkolnego. Zawsze częste były kontakty gimnazjalnej młodzieży z partyzantami 25 pp AK, a zwłaszcza z Honorowym Obywatelem Żarnowa gen. bryg. Kazimierzem Załęskim (1919-2009), przyjacielem szkoły.
"Bończa" od lat fundował naszym najlepszym absolwentom wartościowe nagrody i stale wspierał szkołę. Szkolna młodzież wraz z nauczycielami w dniu 26 listopada 2009 roku uczestniczyła w uroczystościach pogrzebowych generała na żarnowskim cmentarzu. Gimnazjum w Żarnowie ponadto podjęło inicjatywę stworzenia Izby Historii i Tradycji Ziemi Żarnowskiej im. gen. Kazimierza Załęskiego "Bończy". W tym pierwszym w naszej gminie muzeum, gromadzone są pamiątki dotyczące przeszłości naszej ziemi. Izba Historii i Tradycji stała się wizytówką szkoły.
Od kilku lat trwa w szkole akcja upowszechniania wiedzy o 25 pułku piechoty AK. Uczniowie zaakceptowali wybór przyszłego patrona szkoły, przeprowadzono szereg prezentacji multimedialnych i pokazy filmów o pułku. Rodzicom uczniów również zaprezentowano szczegółowe informacje dotyczące 25 pp AK. Wszyscy rodzice, podobnie jak i uczniowie, jednogłośnie poparli tę propozycję. Inicjatywa spotkała się z gorącym przyjęciem kombatantów. Szkoła posiada imię, sztandar, i wspaniałą historię z której jesteśmy dumni. A w szkolnym gmachu panuje fantastyczna atmosfera, sprzyjająca rozwojowi nastoletnich dusz.